Waar & wanneer kan je best het Noorderlicht zien? + wat is het Noorderlicht?

Volledige reisgids kopen voor € 10

Onderdeel van de volledige reisgids

Waar & wanneer kan je best het Noorderlicht zien? + wat is het Noorderlicht?

12 juli 2023 in Reisinfo0 reacties

Overzicht met alle info over Noorderlicht, waar & wanneer kan je het best zien?

Velen hebben het zien van de Aurora Borealis, ofwel het Noorderlicht of Poollicht, op hun bucketlist staan. Het dansende licht dat bij dit natuurverschijnsel ’s nachts in de donkere hemel komt te staan, is gewoonweg adembenemend. Op de volgende 9 plekken kan je het Noorderlicht het beste zien.

Wat is dit dit natuurfenomeen precies en hoe ontstaat het Noorderlicht, waar kan je het best zien en wanneer? Alle info in dit artikel.

Inhoud artikel

  1. Wat is Aurora Borealis of Noorderlicht? Hoe ontstaat het?

Aurora Borealis of Noorderlicht ontstaat door de botsing van gasvormige deeltjes in de atmosfeer van de Aarde met elektrisch geladen deeltjes afkomstig van de zon. Die deeltjes komen vrij in de ruimte door de kernfusie die in de kern van de zon plaatsvindt. De deeltjes worden zo heet dat de zwaartekracht van de zon de deeltjes niet meer bij zich kan houden. Zo slaan ze als zonnewind de ruimte in. Een kleine fractie van die deeltjes worden in de magnetosfeer van de Aarde opgevangen door de veldlijnen rond de Aarde.

Door het elektrisch magnetisch veld van de Aarde worden de deeltjes afgebogen naar de polen van de Aarde, waar dan het poollicht te zien is.

Er bestaan verschillende kleuren noorderlicht

De kleur kan verschillen naargelang het type gasdeeltje waarmee de botsing gebeurt. Meestal is dit groen is, door botsing met zuurstofmoleculen op zo'n 90 km hoogte in de atmosfeer. De meer zeldzamere rode aurora's ontstaand door botsing met zuurstof op een hoogte van zo'n 300 km. Blauwe of paarse aurora zijn het resultaat van botsing met stikstof.

De aurora speelt zich boven de ozonlaag af. De onderste laag van het poollicht bevindt zich op zo’n 80 tot 100 kilometer boven de grond, waarbij de bovenste laag zich meestal rond de 250 kilometer hoog bevind. Bij de rode aurora kan deze laag zich echter tussen 500 en 800 kilometer hoog bevinden.

Ter vergelijking: een vliegtuig bevindt zich maar rond de 10 kilometer hoogte.

Een filmpje hoe de Aurora Borealis ontstaat

  1. Wat is de beste periode om Noorderlicht of Aurora Borealis te zien?

Op zich is er het ganse jaar door kans om Noorderlicht te zien. Aan volgende voorwaarden moet echter voldaan zijn:

  • Het moet een open en heldere hemel zijn (dus geen bewolking)
  • Het moet donker zijn (aan de noordpool dus van oktober tot maart). In en rondom steden heb je al snel te veel last van lichtvervuiling, maar op het platteland of in de natuur heb je daar minder last van.
  • Het licht van de maan moet zwak zijn. Bij een volle maan is de hemel eerder donkerblauw dan goed zwart, waardoor je de zwakste gloed die bij de nieuwe maan wel te zien is niet tegenover de blauwe lucht kan aanschouwen. Hou rekening met de opkomst en het dalen van de maan.
  • Er moet voldoende zonneactiviteit zijn. Als er geen zonnewind is die elektrisch geladen deeltjes naar de Aarde stuurt kan er geen poollicht zijn. Hoeveel activiteit er is kan je op een aurora voorspelling bekijken. Hier wordt de hoeveelheid activiteit berekend op basis van de KP-index, waarbij 0 geen activiteit betekent en 9 heel veel activiteit. Rond de poolcirkel is vaak het Noorderlicht te zien bij een KP-index van 3 of 4.

  1. Waar is het Noorderlicht het beste te zien?

Doordat de magnetische deeltjes richting de polen van de aarde worden getrokken is het Noorderlicht het beste rond de polen te aanschouwen. De noorderlichtzone ligt over het algemeen tussen de zeventigste en tachtigste breedtegraad. Dat ligt zo rond de noordelijkste punten van Scandinavië. België ligt ter vergelijking rond de 50ste breedtegraad.

3.1. Vanaf welk breedtegraad kan je Nooderlicht zien?

Wanneer het Noorderlicht zich echter rond de 70ste breedtegraad afspeelt zou je de aurora al op de 75ste breedtegraad aan de noordelijke horizon kunnen zien. Ben je echter dichter bij de Noordpool, dan zou het kunnen dat je juist naar het zuiden moet kijken om het poollicht te kunnen zien. Als er meer zonneactiviteit is kan de noorderlichtzone zich verder naar het zuiden toe verplaatsen.

Hierdoor gebeurt het ook dat het Noorderlicht zich op de poolcirkel op 66,5 noorderbreedte bevind. In dergelijke gevallen in het poollicht ook vanaf de noordelijke delen van Denemarken, Schotland en Ierland te zien. Soms is het Noorderlicht ook vanaf het uiterste noorden van Nederland met een camera te zien. In deze gevallen kan je de aurora niet met het blote oog aanschouwen maar is het met lichtgevoelige apparatuur wel vast te leggen.

3.2. Kan je in België of Nederland het Noorderlicht zien?

In zeer zeldzame gevallen kan de verstoring zo heftig zijn dat het Noorderlicht zelfs in Nederland en België ook met het blote oog te zien is. De laatste keer dat dit gebeurde was op 30 oktober 2003, al werd op 12 september 2014 vanaf het Waddeneiland Terschelling het natuurfenomeen ook nog vastgelegd.

  1. Poollicht in Noorwegen

Noorwegen wordt door veel mensen als het land van het Noorderlicht gezien, wat voornamelijk komt doordat het nog net iets noordelijker strekt dan Zweden en Finland, waardoor je al bij de minste geomagnetische activiteiten hier het Noorderlicht kan zien.

  • De stad Tromsø is een grote verblijfplaats onder Noorderlicht jagers door de ligging op 69,6°NB. Hier wordt dan ook jaarlijks in de laatste week van januari het Northern Lights Festival gehouden.
  • Ook de stad Alta op 69,9°NB is een aanrader. Deze stad wordt dan ook de City of the Northern Lights genoemd? Met haar ligging aan zee en verdere omringing door bergen is het een perfecte plek om het Noorderlicht te aanschouwen. Hier kan je trouwens verblijven in een ijshotel of in de Aurora Canvas Dome verblijven.
  • Wil je nog noordelijker? Dan kan je naar Longyearbyen op het eiland Svalbard op 74,5°NB vliegen. Tijdens de Poolnacht heb je hier de hele dag door grote kans op het Noorderlicht, maar ook buiten deze periode heb je door de noordelijke ligging veel kans op het schouwspel, met nog een extra kans op het spotten van rendieren en ijsberen.

In Noorwegen aanschouw je het Noorderlicht het beste in de herfst en de winter. In de zomermaanden is het te kort donker om het poollicht te kunnen aanschouwen.

Onze tip: Wil je uniek overnachten? In Alta kan je in een ijshotel of in de Aurora Canvas Dome verblijven.
  1. Aurora Borealis in Zweden

In het noorden van Zweden leeft maar een klein deel van de bevolking en het is hier dus perfect om het Noorderlicht te spotten. De kleine stad Abisko is zeer populair onder de mensen die het Noorderlicht opzoeken, onder andere door de ligging op 68,4°NB, maar ookomdat het door de bergen om de stad heen vaak een onbewolkte hemel heeft en hierdoor een goed zicht op het Noorderlicht biedt.

Ook vanuit Kiruna op 67,9°NB kan je veel prachtige locaties vinden om het Noorderlicht te zien, en in het nabijgelegen Jukkasjärvi kan je tijdens het jagen op de Aurora verblijven in het ijshotel.

Ook in Zweden zie je het Noorderlicht het beste in de herfst en wintermaanden, doordat deze dagen langer donker zijn.

  1. Noorderlicht in Finland

Ook in Finland kan je heel goed het Noorderlicht spotten. Niet alleen wonen er heel weinig mensen waardoor er amper lichtvervuiling is, maar je vind er ook veel onbewoonde bossen en prachtige meren waarin het licht weerspiegelt. Een paar plekken die goed bereikbaar zijn onder andere Nellim(68,9°NB), Inari (68,9°NB) en Saariselkä (68,4°NB). Op deze plekken wordt gemiddeld 200 nachten per jaar het Noorderlicht gespot, dus je hebt grote kans van slagen hier.

Daarnaast is het Hotel Kakslauttanen in de buurt van Ivalo (68,7°NB) een goede plek om het Noorderlicht te combineren met het slapen in een glazen iglo, waarbij je vanuit je bed al de lichten zou kunnen zien. Meer info over slapen in een glazen iglo.

Net als in Noorwegen en in Zweden, heb je in Finland het meeste kans op het Noorderlicht in de maanden van september tot en met maart of april. Van april tot en met augustus is het te kort donker.

Onze tip: Ooit al eens willen overnachten in een glazen Iglo? Dan is Hotel Kakslauttanen zeker een aanrader.
  1. Poollicht in IJsland

IJsland wordt steeds populairder onder de Noorderlichtjagers en dat is niet gek. Zelfs vanuit de omgeving van de redelijk zuidwestelijk gelegen hoofdstad Reykjavik op 64,1°NB heb je goed beeld van het Noorderlicht. Reykjavik wordt daarnaast ook als de goedkoopste en makkelijkst bereikbare locatie om de Aurora te spotten gezien. Verblijf bijvoorbeeld in het ION Luxury Adventure Hotel waar er een speciale Noorderlichtbar is vanwaar je een prachtig panoramisch uitzicht hebt, of ga naar het buiten de stad gelegen Hotel Rangá waar ze een speciale wekkerservice aanbieden wanneer de Aurora gespot wordt. In het noorden van IJsland kan je terecht in de stad Akureyri, op 65,7°NB, waar je in de omgeving van de stad meer dan genoeg prachtige uitkijkplatformen hebt vanwaar je het Noorderlicht kan zien. We maakten een complete rondreis op IJsland.

In IJsland is het poollicht het beste te zien van september tot en met april. De maanden tussen november en februari zijn het donkerst, maar brengen ook vaak het slechtste weer met zich mee.

  1. Aurora Borealis in Groenland

Groenland is geen hele grote toeristische bestemming, maar voor de avonturiers onder ons is dit juist het perfecte land om het Noorderlicht te zien. Door de grote leegte die de ijskappen van Groenland bieden is luchtvervuiling absoluut geen probleem en krijg je ook nog een prachtig dramatisch beeld onder het Noorderlicht. Bezoek bijvoorbeeld de oude luchtmachtbasis van Amerika op Groenland, Kangerlussuaq op 67°NB. Daar heb je gemiddeld 300 dagen per jaar goed zicht op het Noorderlicht, of ga met een hondenslee-expeditie mee waarbij je genoeg kans hebt op de Aurora.

Wanneer je de meeste kans hebt om de aurora in Groenland te aanschouwen hangt af van je locatie. In het zuiden van Groenland bevind je je op een zelfde hoogte als het zuiden van Noorwegen, waardoor je een sterkere activiteit nodig hebt om het Noorderlicht te kunnen zien, maar in het noorden lig je rond de 80°NB en heb je er bijna het hele jaar door kans op het natuurfenomeen. Hier heb je echter wel weer last van de midzomernachtzon, waardoor je in de zomermaanden bijna geen nacht hebt.

  1. Poollicht in Canada

De noordelijke gebieden van Canada zijn schaars bevolkt en bieden naast uitgestrekte wilde natuurgebieden ook prachtige beelden van het Noorderlicht. Vanuit grotere plaatsen in de Yukon, zoals Dawson (64°NB) en Whitehorse (60,7°NB) gaan vele excursies naar de wildere gebieden waar je een beter zicht hebt op de Aurora, maar ook de Northwest Territories en Nunavat bieden genoeg plekken vanwaar je het Noorderlicht kan zien. Zo is de omgeving van Yellowknife (62,5°NB) behoorlijk plat en is het er bijna elke nacht helder. Je kan hier met een nachtelijke 'snowscooter tour' mee, om vanuit een afgelegen hut het Noorderlicht te aanschouwen.

Canada beslaat een groot oppervlakte en wanneer je het Noorderlicht kan aanschouwen hangt van je locatie af. De Northwest Territories en Nunavat liggen op het noordelijkste gedeelte tegen de 70°NB aan, waardoor je er bijna het hele jaar door kans hebt op het natuurfenomeen, behalve tijdens de lichte zomermaanden.

  1. Noorderlicht in Schotland

Schotland ligt zuidelijker dan de bovengenoemde plaatsen, maar bij sterkere geothermische activiteit in de wintermaanden kan je ook vanaf hier het Noorderlicht zien.

  • Zo vind je op de Isle of Skye (57,7°NB) meerdere plekken waar je prachtig uitzicht hebt op het Noorderlicht.
  • Ook vanuit het Cairngorms National Park (57°NB) heb je kans op de Aurora.
  • Nog beter kan je het Noorderlicht vanuit de noordelijke Highlands zien, op 58,6°NB.

In Schotland heb je in de donkere wintermaanden de meeste kans om het Noorderlicht te kunnen zien. Bekijk ook onze uitgestippelde autorondreis Schotland.

  1. Aurora Borealis in Ierland

Ook het noorden van Ierland biedt een aantal opties om de Aurora te zien. Ga hier naar de Atlantische kust van het schiereiland Inishowen (55,4°NB) in Noord-Ierland voor een prachtig uitzicht op het Noorderlicht boven de oceaan. Door de redelijk zuidelijke ligging in vergelijking met de andere plaatsen op deze lijst moet je wel echt geluk hebben, maar door de schaarse lichtvervuiling en het ruige uitzicht zorgt dit wel voor prachtige plaatjes.

Net als in Schotland heb je hier in de donkere wintermaanden de meeste kans om het natuurfenomeen te aanschouwen. Ontdek zelf hoe mooi Ierland is met onze complete rondreis Ierland.

  1. Poollicht in Rusland

Je kan ook in het noorden van Rusland terecht om het Noorderlicht te aanschouwen. Vooral het schiereiland Kola, waar je de populaire stad Moermansk (69°NB) vindt, is een plek waar je aardig wat kans hebt op het Noorderlicht.

Wel heb je hier minder kans dan in Scandinavië, ongeacht de ligging op een zelfde hoogte, en dit komt door de strengere winters. Je moet dus wel tegen de kou kunnen, maar juist daardoor is deze plek een bijzondere basis om het Noorderlicht te zien.

  1. De Aurora Borealis of Noorderlicht aanschouwen

De beste manier om het Noorderlicht te kunnen aanschouwen is om vanuit een basis met de auto de natuur in te trekken om zo de lichtvervuiling te ontkomen. Zo kan je een auto huren en er zelf op uit gaan in het donker, maar het is ook mogelijk om met een groepstour mee te gaan.

Dit laatste is veelal aan te raden wanneer je naar het noorden gaat en niet gewend bent om in de sneeuw te rijden. Daarnaast wordt je bij een groepstour vaak begeleid door een ervaren Noorderlichtjager, die weet waar je op moet letten. Als je er toch op eigen houtje uit wilt gaan moet je er zeker van zijn dat je in het donker en in de sneeuw kan rijden, maar zorg ook dat je weet waar je naar op zoek moet om het Noorderlicht te kunnen zien.

Het Noorderlicht oogt bij zwakke activiteit vaak grijs, waardoor je het gemakkelijk kan missen. Vaak begint de activiteit zwak en wordt het poollicht steeds sterker. Om te zien of een wolk eigenlijk een zwakke versie van het Noorderlicht is, kan je een lange sluiterfoto maken van ongeveer twintig seconden. Wanneer de wolk op de foto groen op gaat lichten, kijk je eigenlijk naar het Noorderlicht.

  1. Hoe ziet het Noorderlicht eruit? Een filmpje

  1. Het Noorderlicht fotograferen

Het Noorderlicht met een camera in beeld brengen is niet erg makkelijk. Je hebt er niet alleen goede fotospullen voor nodig, maar moet ook gebruik maken van de juiste waardes.

Hier zijn wat tips om het Noorderlicht op de foto te zetten.

  • Maak gebruik van een digitale camera die je handmatig in kan stellen en een hoge ISO waarde kan hebben voor minder ruis in de foto.
  • Maak gebruik van een groothoeklens en een diafragma van minimaal f2.8 tot f4.0 om een groter landschap op de foto te kunnen zetten en om meer licht op te kunnen nemen.
  • Maak gebruik van een stevig statief zodat de camera niet beweegt tijdens een lange sluiterfoto.
  • Zorg dat je twee of drie extra batterijen bij de hand hebt.
  • Focus op een punt ver weg op de horizon, zoals een berg, terwijl het nog licht is om het Noorderlicht scherp op de foto te zetten.
  • De instellingen van de camera variëren afhankelijk van hoe snel het licht beweegt en hoe sterk de aurora is. Maak gebruik van een ISO waarde tussen de 2000 en 4000 (let wel op dat hoe hoger de ISO hoe korreliger de foto), een diafragma tussen de f2.8 en f4.0, en een sluitertijd tussen de 2 en 13 seconden.
  • Schiet je foto’s indien mogelijk in RAW in plaats van in JPG om meer informatie op te kunnen slaan.
  1. Wil jij ook graag het Noorderlicht zien?

Als IJsland-fans gingen we reeds meerdere keren naar het Land van Vuur en IJs, in zowat elk seizoen. Onze tips om het eiland te bezoeken en het Noorderlicht te zien kan je lezen in onze complete reisgids. Wij deden alvast al het opzoekingswerk voor jou. Koop onze reisgids IJsland met een volledige uitgestippelde rondreis van IJsland, en meer dan 85 beschreven bezienswaardigheden (+ GPS coördinaten). Eerst uitproberen? Download je gratis reisgids IJsland.

IJsland

Reisgids IJsland downloaden

Wil je elke week leuke reistips en voordelen ontvangen?