Op wandel tussen de bunkers van Oosterzele: wandelroute over knuppelpaden en weidse akkers
De Bunkerwandelroute bij Oosterzele is zeker een aanrader voor wie van natuur én geschiedenis houdt. Deze wandeltocht van zo'n 13 kilometer loopt door het glooiende landschap van de Vlaamse Ardennen, waar tientallen goed bewaarde bunkers herinneren aan de harde strijd die hier plaatsvond in mei 1940. Benieuwd naar wat je mag verwachten van deze wandeling? Lees dan gerust verder en probeer de wandeling zelf even uit!
Inhoud artikel
De Bunkers in Oosterzele
Wat op het eerste gezicht op een vervallen stal of een betonnen huisje lijkt, blijkt in werkelijkheid een belangrijk puzzelstukje te zijn in het militaire verleden van België. Tussen 1934 en 1938, met een dreigende oorlog in aanloop, besloot België een stevige verdedigingslinie aan te leggen om de toegang tot Gent te beschermen tegen een mogelijke Duitse aanval. De regio rondom Oosterzele kreeg daarbij de sleutelrol. Er werden meer dan 200 bunkers ingepland als onderdeel van een groter netwerk van mitrailleurnesten, antitankobstakels en verdedigingspunten.
De meeste bunkers waren relatief klein en boden net genoeg ruimte voor een kleine groep soldaten. Ze werden bewust gebouwd in open velden, langs strategische wegen of op de Betsberg, een plek die vandaag nog steeds een prachtig vergezicht biedt over de streek! In mei 1940, toen de Duitse opmars razendsnel door België trok, werden de bunkers rond Gijzenzele en Oosterzele effectief bemand. De hevigste gevechten vonden plaats op 19 en 20 mei.
Vandaag vormen deze bunkers samen een uniek openluchtmuseum
Er zijn verschillende wandelroutes die je meenemen langs de nog zichtbare restanten van deze voormalige verdedigingslinie. Sommige bunkers zijn voorzien van infoborden die je wat meer achtergrondinfo geven, anderen kan je zelfs bezichtigen langs de binnenzijde. Een aanrader voor wie geïnteresseerd is in oorlogsgeschiedenis van België en meer bepaald deze regio.
Bunkerwandelroute in Oosterzele op de kaart
Deze luswandeling begint in Gijzenzele, waar je de auto makkelijk kan parkeren in de straat of vlakbij de kerk. De route is ongeveer 13 kilometer lang en gaat voornamelijk over smalle verharde paden. Sommige bunkers duiken uit het niets op tussen de huizen in de straten, een beetje verstopt tussen de struiken of te midden van open velden waar je vaak een prachtig uitzicht hebt. Geen zorgen, de route is goed bewegwijzerd.
Start: Sint-Bavokerk in Gijzenzele
De wandelroute start aan de Sint‑Bavokerk in Gijzenzele en loopt via rustige wegen, die goed bewegwijzerd zijn met zeshoekige bordjes. Je kan de auto parkeren op het Sint-Bavoplein. Wandel richting de Sint-Bavokerk, die je iets verderop ziet liggen. De oudste vermelding van de Sint-Bavokerk dateert al van 864 en is sinds 1974 officieel erkend als beschermd monument. Neem een kijkje binnenin en zie het monument voor de oorlogsslachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog en zet nadien je wandeling door naar de eerste bunker van deze wandeling!
Bunkers A36 en A37, de gecamoufleerde bunkers
De eerste bunkers op de wandeling zijn Bunker A37 en A36. Bunker A37 zie je niet meteen liggen. Deze bevindt zich namelijk achter de gevels van de huizen op nummer 21 en was gecamoufleerd als een gecementeerd tuinhuisje. Wandel je iets verder in de straat, dan kom je bij Bunker A36 uit. Je zou er misschien zo voorbij durven wandelen als je niet even rondkijkt. Deze tweekamerbunker werd namelijk vermomd als huisje met geschilderde luiken en een licht hellend dak. Aan een van de zijmuren zie je nog enkele sporen van oorlogsgeweld. De bunker heeft heel wat kogelinslagen geïncasseerd in mei 1940.
Je kan een kijkje nemen in de bunker en er is ook een infobord met wat meer achtergrondinformatie over de geschiedenis en de bouw van deze bunker. Er is ook een bankje waar je even kan uitrusten en genieten van het uitzicht op de open weide waar de koeien en paarden staan te grazen.
Door de velden over het knuppelpad
Bij bunker vind je een kleine poort die gesloten lijkt, maar laat je niet misleiden want je kan en mag er gewoon door de velden lopen. Aan de andere kant van de weide, zie je een ander poortje waar je terug verder gaat langs een (onverhard) pad. Op het einde begint er een knuppelpad die je langs de grazende koeien en paarden brengt. Nadien wandel je nog door de akkers en maïsvelden, op naar de tweede bunker van deze wandeling. Kijk goed rond, want soms zie je ze in de verte al opduiken!
Uitzicht over de weidse akkers vanaf Bunker A33
De volgende bunker ligt nabij de Wulgenstraat, niet ver van de bunkers A35 en A34. Bunker A33 werd gecamoufleerd als gemetste stal: ommuurd met baksteen, gevel voorzien van houten luiken, schietgaten in camouflageverf, rode mechanische dakpannen met een houten ‘klokkentorentje’ bovenop de koepel. In 2023 werd er een trap en uitkijkplatform op het dak geïnstalleerd, zodat wandelaars kunnen genieten van het prachtige uitzicht over het landschap, de akkers en het weerstandsnest Betsberg.
Bunker A35 en A34 liggen niet op de wandelroute, maar je kan wel een korte omweg maken om deze te bezichtigen (zie de ligging van deze bunkers op de kaart).
De bunkers rond het Betsbergebos
Vanaf bunker A33 wandel je verder naar het Betsbergbos. Je verlaat even de groene landbouw en wandelt een klein stukje langs de Geraardsbergse Steenweg. Op weg naar de volgende bunkers, kom je nog langs de witte Sint-Rochuskapel, die dateert uit de 16de eeuw. Wandel verder richting de Betsbergse bossen. Hier vind je een reeks bunkers, die een belangrijk deel van het Weerstandsnest Betsberg vormden, het centrale bunkercluster van het Bruggenhoofd Gent. Je wandelt langs bunkers Be8, Be5, Be3 en Be1, waarvan sommige goed verstopt liggen onder de groene struiken en klimop.
Langs de beek richting de Dockersmolen van Moortsele
Je komt uiteindelijk uit bij de spoorweg van Moortsele. In de verte hoor je het kabbelende water van de beek die hier langs het dorpje stroomt. Wandel het bos in en volg het pad dat langs de Molenbeek loopt. Let op: na een stevige regenbui kan het hier best modderig bij liggen. Voorzie je dus best van een paar goede wandelschoenen. Op het pad ligt er ook een knuppel- en vlonderpad, een paar boomstronken die de weg versperren en hier en daar komen de koeien achter de bomen gluren. Bovendien zorgen de hoge bomen voor een lekker fris windje op warme zomerdagen!
Na een stukje wandelen door de mooie natuur langs de beek, kom je uiteindelijk bij de watermolen van de gemeente Moortsele. Deze oude watermolen, ook bekend als de Dockersmolen of Molen van Hof ter Loo, maakte deel uit van de voormalige hoeve Hof ter Loo. De molen zelf werd voor het eerst vermeld in de 15de eeuw en deed dienst als korenwatermolen. Desondanks het feit dat de molen in 1993 werd beschermd als monument, verkeert het molengebouw tegenwoordig in slechte staat.
Tip: De watermolen is ook onderdeel van de "Route van de Molenaar". Een wandeling van bijna 10 km vanuit Oosterzele naar Moortsele, die je langs het Erfgoedhuis Moortsele en het overstromingsgebied van de Molenbeek voert.
Via Hoek Ter Hulst naar de Vierhoekhoeve
Via het Schelleartpad wandel je verder door naar Hoek Ter Hulst. Zorg dat je goed de wandelroute volgt, want je wandelt grotendeels door de akkers en maïsvelden, waardoor je al eens een zijweg kan voorbij wandelen.
Op de Boonakker kom je uit op een splitsing bij de Gekandelaarde Lindeboom met boomkapel. Houd hier links aan en wandel verder naar de Vierhoekhoeve. Onderweg kom je nog langs Boonackere Cottage, een romantische cottage, die voorheen dienstdeed als huisje voor de landbewerkers op de 18de-eeuwse "Boonackere". Vandaag de dag kan je overnachten in dit gezellig ingerichte huisje met zicht op het glooiende landschap.
Bij de hoevewinkel ‘Bella Boe’ kan je allerlei hand -en huisgemaakte producten kopen. Van lekker hoeve-ijs en verschillende kaassoorten tot honing, confituur en homemade desserts. Vroeger kon je tijdens je bezoek ook een kijkje nemen op de kinderboerderij en plaatsnemen op het terras, maar dat is niet meer mogelijk tenzij je op voorhand reserveert als groep. Je kan er wel terecht voor al het lekkers dat op de boerderij gemaakt wordt en er worden ook allerlei leuke activiteiten georganiseerd, zoals een BBQ of een kaasworkshop!
De hoevewinkel is geopend van woensdag tem zaterdag, van 10u tot 18u (maart-oktober). Is de hoeve gesloten wanneer jij de wandeling doet? Dan kan je wel bij de automaten iets lekkers kopen! Neem alvast een kijkje op de webshop.
Handige info bij de wandelroute langs de bunkers van Oosterzele
- De wandeling begint in het dorpscentrum van Gijzenzele. Niet zo'n groot dorp, maar wel voldoende parking: je kan de auto kwijt op straat of bij het Sint-Bavoplein.
- De route loopt grotendeels door de landbouw en over verharde wegen. Je voorziet je best van een paar goede wandelschoenen.
- In totaal bedraagt de wandeling bijna 13 kilometer en ben je ongeveer 2u45 aan het wandelen.
- Er zijn verschillende banken op de wandelroute waar je even kan pauzeren en kan genieten van het uitzicht op het mooie landschap.
- Houd de route op de kaart goed in de gaten. Doordat de wandeling door de akkers gaat, kan je al eens een zijweg voorbijwandelen.
- Vergeet vooral niet te genieten van de mooie uitzichten en bij te leren over de versterkte bunkers!